KUR’AN’IN FAZİLETİ, TEFSİRİ VE NÜZUL
SEBEPLERİ
DEVAM: 22- Değişik
Kıraatler ve Kıraatte Gösteriş Yapmak; Kur'an'ın, Yedi Harf üzere Nazil Olması
4. Ebu Bekre
- - (-)
21168 (1)- Ebu Bekre'nin
bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Cibril ve
Mıkaf! bana geldiler, Cibril: ''Kur'an'ı bir harf üzere oku!'' deyince, Mikail
banai ''(Okuma çeşitlerinin) artırılmasını iste!'' dedi. Bunun üzerine Cibril:
''Kur'an'ı yedi harf üzere oku. Bunların hepsi geçerli ve yeterlidir. Önemli
olanı rahmetten bahseden ayeti azapla, azaptan bahseden ayeti de rahmet
kelimesiyle bitirmemendir'' dedi.''
[Hasen]
Diğer tahric: İbn Ebi
Şeybe (10/517) ve Bezzar (3622) rivayet ettiler.
21169 (2)- Ebu Bekre'nin
bildirdiğine göre Cibril: "Ey Muhammed! Kur'an'ı bir harf üzere oku!"
deyince, Mikail: "(Okuma çeşitlerinin) artırılmasını iste!" dedi.
Cibril, arttırıp: "İki harf üzere oku" deyince, Mikail: "(Okuma
çeşitlerinin) artırılmasını iste!" dedi. Cibril, yedi harfe kadar arttırdı
ve: "Bunların hepsi yeterli ve geçerlidir. Önemli olan, rahmetten bahseden
ayeti azapla, azaptan bahseden ayeti de rahmet kelimesiyle bitirmemendir"
dedi. Yani, (anlamları bir olan) ...... (gel), ....... (Haydi git), .......
(acele et, koş) gibi kelimeleri birbirinin yerine kullanmakta sakınca
yoktur."
[Hasen]
Heysemi (11571) der ki:
"Bunu Ahmed b. Hanbel ve Taberani rivayet etmiştir.
Ancak Taberani'nin
ifadesi "..... (Dön git)" şeklindedir. Rivayetin isnadında ismi geçen
Zeyd b. Cud'an'ın hafızası zayıftır. Fakat kendisine mütabaat edilmiştir. Ahmed
b. Hanbel'in diğer ravileri ise Sahih'in ravileridir."
5. Ömer b. el-Hattab
21170 (1)- Ömer b.
el-Hattab der ki: Hişam b. Hakim b. Hizam'ın, Furkan Süresini okurken, bana
okutup öğretmediği değişik şekilde okuduğunu işitince, namazda olmama rağmen az
kalsın üzerine atılacaktım. Namazı bitirince: "Sana bu kıraatı kim
okuttu?" diye sordum Hişam:
"Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) okuttu" cevabını verince, ben: "Yalan
söylüyorsun. Vallahi Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sana böyle
okutmadı" dedim ve elinden tutup çekerek Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'e götürdüm. Nebi'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey Allah'ın
Resulü! Sen bana Furkan Süresini okuttun. Bu adamın, senin bana okuttuğundan
değişik bir şekilde okuduğu nu duydum" dedim. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Oku ey Hişam'' buyurunca, Hişam daha önce okuduğu gibi
okudu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bu sure bu şekilde nazil
oldu'' buyurup: ''Sen oku ey Ömer'' buyurdu. Ben de okuyunca: ''Bu şekilde
nazil oldu'' buyurduktan sonra: ''Kur'an yedi harf (lehçe) üzere nazil oldu''
buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Malik (1475),
Buhari (2419), Müslim (1851); Ebu Davud (1475) ve Nesai (2/150) rivayet
ettiler.
21171 (2)- Ömer b.
el-Hattab der ki: Hişam b. Hakim b. Hizam'ın, Furkan Süresini okurken, benim
okuduğumdan farklı bir şekilde okuduğunu işittim. Halbuki bu süreyi bana Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) okutmuştu. Hişam'ın elbisesinden tutup çekerek
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e götürdüm. Nebi'e (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Ey Allah'ın Resulü! Sen bana Furkan Süresini okuttun. Bu
adamın, senin bana okuttuğundan değişik bir şekilde okuduğunu duydum"
dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Oku'' buyurunca, Hişam daha
önce okuduğu gibi okudu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bu sure bu
şekilde nazil oldu'' buyurup, bana: ''Sen oku'' buyurdu. Ben de okuyunca: ''Bu
şekilde nazil oldu'' buyurduktan sonra: ''Kur'an yedi harf (lehçe) üzere nazil
oldu. Bundan kolayınıza geleni okuyunuz'' buyurdu.
[Sahih]
21202 (1)' de tekrar
edecektir.
21172 (3)- Ayıu manada
bir hadis, başka bir kanalla Ömer b. elHattab'dan: "Furkan Süresini okuyan
Hişam b. Hakim b. Hizam'ı yanından geçerken ... " şeklinde başlayarak
nakledilmiştir.
21173 (4)- Ömer b.
el-Hattab der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hayattayken, Furkan
Suresini okuyan Hişam b. Hakim b. Hizam'ın yanından geçerken, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bana öğretmediği şekilde değişik bir kıraatle
okuduğunu işittim. Namazda olmasına rağmen az kalsın üzerine atılacaktım. Selam
vermesini bekleyip, selam verince elbisesinden tuttum ve: "Bu okuduğun
sureyi bu şekilde sana kim öğretti?" dedim. Hişam: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) okuttu" cevabını verince, ben: "Yalan
söylüyorsun. Vallahi Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu okuduğun sureyi bana
okuttu" dedim ve onu alıp Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
götürdüm. Nebi'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey Allah'ın Resulü! Bu
adamın, senin bana okuttuğundan değişik bir şekilde okuduğunu duydum. Halbuki
Furkan Suresini sen bana okuttun" dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Onu bırak ey Ömer! Oku ey Hişam'' buyurdu. Hişam, duyduğum şekilde
okuyunca Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bu şekilde nazil oldu''
buyurdu. Sonra: ''Oku ey Ömer'' buyurunca, ben de Allah'ın Resulü'nden (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) öğrendiğim şekliyle okudum. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Bu şekilde nazil oldu'' buyurduktan sonra: "Kur'an yedi harf
(lehçe) üzere nazil oldu. Bundan kolayınıza geleni okuyuma'' buyurdu.
[Sahih]
21202 (1)'de tekrar edecektir.
21174 (5)- Aynı manada
bir hadis, başka bir kanalla Ömer b. elHattab'dan: "Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) hayattayken, Hişam b. Hakim b. Hizam'ın Furkan Suresini
okuduğunu işittim ve dinlemeye başladım. Baktığımda, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in bana öğrettiğinden değişik bir şekilde farklı harflerle
(lehçelerle) okuduğunu gördüm. Namazda olmasına rağmen az kalsın üzerine
atılacaktım. Selam vermesini bekleyip, selam verince ... " şeklinde
başlayarak nakledilmiştir.
[Sahih]
6. Ebu Hureyre
- - (-)
21175 (1)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Kur'an yedi harf üzere nazil oldu. Kur'an hakkında (şahsi kanaate dayanarak)
münakaşa etmek küfürdür -Bunu üç defa söyledi- Ondan bildiğinizle amel edin,
bilmediğiniz şeyleri ise bilenlere havale edin. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Taberi,
Tefsir (7), İbn Hibban, Sahih (73), İbn Kesir, Tefsir (2/102) rivayet ettiler.
Heysemi (7/151),
Ahmed'in bu hadisi iki senede rivayet ettiğini birinin ravilerinin Sahih'in
ravileri olduğunu söyledi.
21176 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
''Kur'an yedi harf üzere nazil oldu. Alimen, Hakimen, Gafuren ve Rahimen
kelimelerinin yerlerini değiştirmekte bir sakınca yoktur.''
[Sahih]
Heysemi (11574) der ki:
"İki ayrı isnaclla Ahmed b. Hanbel rivayet etmiş olup isnacllardan birinin
ravileri, Sahih'in ravileridir. Ayrıca aynısını Bezzar da rivayet
etmiştir."
21177 (3)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kur'an yedi
harf üzere nazil oldu. Alimun, Hakimun, Gafurun ve Rahimun kelimelerinin
yerlerini değiştirmekte bir sakınca yoktur.''
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Ebi
Şeybe, fadailu'l-Kuran 10/516 (30167), Ebu Davud, salat 2175 (1475) ve Tirmizi
5/193 (2943) rivayet ettiler.